Δευτέρα, Νοεμβρίου 23, 2009

Ξένες γλώσσες

Λοιπόν ειμαι στην Ισπανία. Όπου όλοι μιλάνε (μόνο) ισπανικά. Αλλά αυτό θα το αναλύσω αργότερα. Πρώτη πολιτισμική διαφορά που παρατήρησα το καλοκαίρι που πρωτοέφτασα: εδώ δεν κάνουν πεντικιούρ/μανικιούρ. Συγγνώμη, αλλά το πεντικιούρ/μανικιούρ είναι ένα από τα κολλήματά μου. Επίσης αναπτύσσω μια θεωρία, σύμφωνα με την οποία, όσο περισσότερο έχει εμπεδωθεί η ισότητα των φύλων σε μια χώρα, τόσο πιο απλά βάφονται/ντύνονται οι γυναίκες.

Εδώ λοιπόν οι κοπέλες κυκλοφορούν με τα νυχάκια τους άβαφα, και όταν είναι βαμμένα φαίνεται ότι πρόκειται για χειροποίητο βάψιμο, ενώ τα χρώματα είναι κυρίως αποχρώσεις του μαύρου και του καφέ. Επίσης παρά την τρομερή ζέστη (nueve meses de invierno y tres meses de infierno λένε για τη Μαδρίτη) οι μισές φοράνε κλειστά παπούτσια και αρκετές αθλητικά, ακόμα και με φούστα. Ακούω τις fashion-conscious φίλες μου να ανατριχιάζουν, αλλά έτσι είναι τα πράγματα, εδώ ο κόσμος είναι χύμα.

Άλλη γυναικεία/ πολιτισμική διαφορά: τα θύματα οικογενειακής βίας, ή πιο απλά οι
γυναίκες που δολοφονούνται από πρώην/νυν φίλους ή συζύγους, αναφέρονται από τα περισσότερα ΜΜΕ ως θύματα του "machismo" ή της "violencia de genero". Μάλιστα μετρούν τα θύματα, νομίζω είμαστε στο 50ο για φέτος. Δεν ξέρω πως μεταφράζεται η violencia de genero, και μάλλον δεν είναι τυχαίο ότι δεν μεταφράζεται**, πάντως βρίσκω σωστούς τους Ισπανούς που δίνουν μια πολιτική διάσταση σε ένα πρόβλημα που στην Ελλάδα (και σε άλλες χώρες) παρουσιάζεται αποκλειστικά ως προσωπικό πρόβλημα του θύτη ή του ζευγαριού.

Όχι ότι όλα είναι τέλεια για τις γυναίκες εδώ, οι Ισπανοί είναι ένα περίεργο μείγμα συντηρητισμού (εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας έχει μια φορά την εβδομάδα θρησκευτικό ένθετο, το φαντάζεστε αυτό;) και προοδευτισμού, δεν μπορώ να πω ότι τους έχω καταλάβει ακόμα.

Κατα τ'αλλα πολλές φορές αναρωτιέμαι γιατί ήρθα εδώ. Δεν είχα επιλέξει τη χώρα, αλλά είχα επιλέξει να φύγω από την Ελλάδα. Ακουγεται περιπετειώδες, και έτσι το θεωρούσα και εγώ. Αλλά, όπως λέει και ένας φίλος μου σε παρόμοια κατάσταση: τι νόημα έχει όλη αυτή η αναστάτωση τελικά; Νομίζεις ότι δεν σε κρατάει τίποτα στη χώρα σου επειδή δεν έχεις κάποιον, κ΄ επειδή όλοι οι φίλοι σου είναι παντρεμένοι με παιδιά, αλλά δεν είνα έτσι. Πρώτο πρόβλημα, η επικοινωνία και η γλώσσα. Περιττό να πω ότι μετά από την εμπειρία εγκατάστασής μου εδώ, η οποία φυσικά ήταν απόλυτα ελεγχόμενη και είχα βοήθεια, αλλά όπως και να είναι είχε τις δυσκολίες της, θαυμάζω απεριόριστα τους μετανάστες που καταφέρνουν και βρίσκουν δουλειά και σπίτι, βάζουν τηλέφωνο, συνεννοούνται με τον διαχειριστή, τον ιδιοκτήτη του σπιτιού, με την τράπεζα, την εφορία, το σούπερ μάρκετ, και που γενικώς φτιάχνουν μια ζωή σε χώρες την γλώσσα των οποίων δεν γνωρίζουν και οι οποίες δεν τους βλέπουν και με μεγάλη αγάπη.

Εγώ αν και ξέρω ισπανικά, νιώθω σχεδόν ανίκανη να τα μιλήσω. Φταίει η τελειομανία μου, προτιμώ να μην πω τίποτα από το να πω κάτι λάθος, και επίσης η αμηχανία μου. Νομίζω ότι όταν μιλάμε μια ξένη γλώσσα, αναδυκνύονται τα προβλήματά επικοινωνίας που ούτως ή άλλως έχουμε. Πάντα ένιωθα πολύ άβολα στα μαγαζιά όταν πρέπει να ζητήσω κάτι, πόσο μάλλον τώρα που πρέπει να το ζητήσω σε μια ξένη γλώσσα, και που ξέρω ότι θα το πω και λάθος. Το ίδιο και με αυτό που λέμε "ψιλοκουβέντα", με δυσκολεύει και στα ελληνικά. Απλά στα ελληνικά έχω βρει κάποιες στάνταρ εκφράσεις (αλήθεια; τρομερό... μη μου πεις... ωραία! μπράβο! πολύ ενδιαφέρον!)που είναι αρκετά κοινωνικά αποδεκτές. Εδώ προτιμώ, όχι προτιμώ, αναγκάζομαι να μην μιλήσω. Εχω γίνει ένα είδος ημιμουγκού, με αποτέλεσμα πολλοί να με ρωτάνε στη μέση μιας κουβέντας, αν καταλαβαίνω τι μου λένε. Εγώ γνέφω πως ναι, και έχω απομνημονεύσει (και τσεκάρει για ορθογραφία/συνατικτικό/κοινωνική απόδοχή) την φράση: "τα καταλαβαίνω όλα, ξέρω ισπανικά, απλώς έχω ξεχάσει να τα μιλάω". Αλλο δράμα και αυτό να τα καταλαβαίνεις όλα και να μη σε πιστεύουν. Ο τεχνικός της τηλεόρασης είδε τις ισπανικές εφημερίδες στο τραπέζι του σαλονιού και με ρώτησε με κατανοήση: "προσπαθείς να μάθεις ισπανικά, ε;".

Φαντάζομαι, ή ελπίζω ότι είμαι σε μια φάση όπως τα μωρά που ακούν, ακούν, δεν μιλάνε, οι γονείς πάντα ανησυχούν ότι αργούν υπερβολικά να μιλήσουν, και όταν αρχίσουν να μιλάνε, δεν σταματανε. Κάπως έτσι.


**update: μεταφράζεται τελικά, ως "έμφυλη βία", λάθος μου

Κυριακή, Νοεμβρίου 08, 2009

Δεν πήγα σε μια συναυλία

Μια φίλη μου μου πρότεινε να πάμε σε μια συναυλία των Cabra Mecanica, τους οποίους δεν ήξερα καθόλου, αλλά απ'ότι κατάλαβα ήταν πολύ δημοφιλείς στην Ισπανία. Ήταν, γιατί αυτή η συναυλία στην οποία θα πηγαίναμε ήταν αποχαιρετιστήρια, ο τραγουδιστής φεύγει για να φτιάξει άλλο συγκρότημα.

Τελοσπάντων, η συναυλία ήταν τελικά sold out, και δεν πήγαμε ποτέ. Προκειμένου να ενημερωθώ όμως, είχα δει κάποια πράγματα στο youtube. Δεν μπορώ να πω ότι εμβάθυνα, βασικά είδα τα τραγούδια που μου είχε προτείνει η φίλη μου. Και πιο πολύ απ'όλα μου άρεσε το La lista de la compra, δείτε το παρακάτω:



Το τραγούδι ήταν τρομερή επιτυχία το 2001, και είναι απίστευτα κολλητικό, απορώ πως δεν έγινε επιτυχία και στην Ελλάδα. Δεν τους έχω ακούσει καθόλου στο ελληνικό ραδιόφωνο, ούτε καν στον Κόσμο, που παίζει πιο πολλά ισπανικά τραγούδια κι απ'το κρατικό ισπανικό ραδιόφωνο. Ίσως να τους έχουν παίξει και εγώ να έχασα κάτι, δεν ξέρω.

Αλλο ωραίο τραγούδι των Cabra Mecanica είναι το Felicidad. Μου φαίνονται κάτι σαν Manu Chao με αίσθηση του χιούμορ (tú que eres tan guapa y tan lista/ tú que te mereces un príncipe, un dentista). Βέβαια για να καταλάβεις μερικούς στίχους χρειάζεσαι κάτι σαν urban dictionary, μιας και είναι εντελώς slang. Διάβασα μια συνέντευξη του τραγουδιστή όπου έλεγε ότι στους Cabra Mecanica χρησιμοποιούσε σε σημείο παρωδίας τη μαδριλένικη προφορά και slang...ειδικά της περιοχής Lavapiés, που είναι μια λαϊκή συνοικία της Μαδριτής. Εμένα μου έκανε η προφορά του για νότια Ισπανία, αλλά ¿yo qué sé?