Τα ύπουλα greeklish είναι τα καλύτερα

Δεν είμαι γλωσσοαμύντορας, ούτε πιουρίστας της ελληνικής γλώσσας (εξού και η λέξη πιουρίστας...). Πιστεύω ότι οι γλώσσες είναι ζωντανές, κινούνται, εξελίσσονται και στη διαδικασία αυτή νέες λέξεις, αλλά και νέοι τρόποι ομιλίας γεννιούνται και πεθαίνουν. Όλα είναι θεμιτά...κατά κάποιο τρόπο.

Ούτε εγώ γνωρίζω που ακριβώς πρέπει να βάλουμε τα όρια, αλλά κάπου πρέπει να μπουν. Δεν υπάρχει άλλο κριτήριο πέρα από το αισθητήριο της γλώσσας του καθενος. Καποια πράγματα ακούγονται άσχημα. Σε σένα θα μου πεις. ΟΚ, σε μένα.

Αυτό που με ενοχλεί περισσότερο δεν είναι ούτε η ασυνταξία ούτε τα λάθη, αλλά η τεμπελιά των γράφοντων. Εξηγούμαι: τα ατοπήματα στα οποία θα αναφερθώ αφορούν κακομεταφρασμένα αγγλικά. Όχι απαραίτητα από κείμενα, κυρίως -υποθέτω- από το κεφάλι των γραφόντων. Όταν τα περισσότερα κείμενα που διαβάζεις είναι στα αγγλικά, είναι φυσιολογικό να σου έρχεται πιο εύκολα η αγγλική εκφραση, παρά η ελληνική.

Δεν βλάπτει όμως να σκεφτόμαστε και λίγο αν αυτό που γράφουμε έχει νόημα στα ελληνικά, ετσί όπως μιλιούνται τώρα τουλάχιστον... Και να προσπαθούμε να μεταφράσουμε κάτι δημιουργικά. Για ακραίες λεκτικές ακροβασίες γράψτε ποίημα παιδιά, όχι κριτική κινηματογράφου. Όλα τα παραδείγματα είναι από το περιοδικό Σινεμά, το οποίο και συμπαθώ -αρκετά, αλλά μάλλον πρέπει να προσλάβει καλύτερους διορθωτές, ή να περνάει μερικά κείμενα από κάποιο ειδικο πρόγραμμα "αποαγγλοποίησης".

Να πω βέβαια, ότι μερικές φορές η απευθείας μετάφραση είναι πετυχημένη, αλλά αυτό συμβαίνει όταν η ίδια η αγγλική λέξη έχει ελληνικές ρίζες: π.χ. emblematic (εμβληματικός), dystopia (δυστοπία). Ακόμα βέβαια να βρεθεί ο μάγκας που θα μεταφράσει έξυπνα το iconic. Πάμε λοιπόν να δούμε κάποια κλασικά δείγματα αγγλοελληνικούρας:

-"δεν είναι τόσο εντυπωσιακό όσο ακούγεται"
πως λέμε "as good as it gets"... είναι τόσο ασύντακτο όσο ακούγεται!

-"με περισσότερο αίμα απ'όσο μπορεί να αντέξει"
ό,τι πάρεις όσο-όσο τελικά.

-"τα μεγάλα 'κοχόνες' του σκηνοθέτη του"
πες αρχίδια, δεν πειράζει. καταλαβαίνουμε.

-"χρειάστηκε διπλή θέαση"
όλοι μαζί:
science fiction/double feature/doctor x/will build a creature,
βρε Μανώλη Τραμπαρίφα/βάλε τη διπλή ταρίφα

-"σαγηνευτικά κατεστραμένος χαρακτήρας" "εξωγήινων διαστάσεων μελόδραμα" "υπέροχα νατουραλιστική ταινία"
δε θέλω να είμαι πολύ αυστηρή, δεν είναι ακριβώς λάθος. απλώς το όλο σύστημα "επίρρημα/επίθετο + μετοχή/επίθετο + ουσιαστικό " είναι άκομψο. wonderfully broken...greek.

-"το κυνήγι που εξαπέλυσε το FBI απέναντι σε..."
το κυνήγι εξαπολύεται εναντίον κάποιου και όχι απέναντι σε κάποιον

-"στο επεισόδιο όπου η σειρά σπάει τον τέταρτο τοίχο"
παιδιά πότε έσπασαν οι άλλοι τρεις; ζούμε αλήθεια ακόμα στις εποχές που πρέπει να χρησιμοποιείς κακοχωνεμένες αγγλικές/αμερικάνικες εκφράσεις για να δείξεις ότι είσαι au courrant; γιατί να σταματήσουμε στον τέταρτο τοίχο; γιατί όχι "στο επεισόδιο που η σειρά πήδηξε τον καρχαρία";;

-"ο κοινωνικά άβολος πιτσιρικάς"
υποθέτω μετάφραση του socially akward/ self-conscious/ inept; άβολα είναι τα καθίσματα, οι καταστάσεις... ενίοτε και οι εκφράσεις...

-"βομβαστικό σάουντρακ"
το σάουντρακ το λέμε, το βομβαστικό... χμμ.... όχι ακόμα. αλλά χάρη στο Σινεμά, ποτέ δεν ξέρεις:) στην τελική γράψε "μπομπάστικ σάουντρακ", να υπάρχει και συνοχή στην απόδοση.

-"υπνωτική φωνή"
μετάφραση του hypnotic, μόνο που το υπνωτικό στα ελληνικά είναι χάπι. υπνωτιστική φωνή, καλύτερα.

-"εξήγηση στο φονικό μένος...δε δίνεται"
εξήγηση για... ΓΙΑ το φονικό μένος.

-"πιστεύοντας ότι είχα εξανλήσει το συγκεκριμένο κινηματογραφικό είδος από τις πιο σημαντικές του προσθήκες"
;;; τι είναι το συγκεκριμένο είδος, στοκ;; γιατί, οι προσθήκες τι σας λένε;; το 'εξαντλώ από';; άστο, κάψτο, σε καμιά γλώσσα δε βγάζει νόημα.

-"να γελάσεις, να προκληθείς, να ανοίξεις διάλογο με την ταινία"
να προκληθείς; ασε προκλήθηκα χτες σε μονομαχία και είμαι λίγο αγχωμένη.

Υπάρχουν κι άλλα, αλλά ας μη διυλίζουμε τον κώνωπα. Άσε που δε τη θέλω τη θέση της διορθώτριας στο Σινεμά. Δε τη θέλω σου ΛΕΩΩΩΩΩΩ.........................

Εν κατακλείδι: Το ξέρω ότι όλοι χρησιμοποιούμε αγγλικούρες όταν μιλάμε, αλλά λίγο γούστο και φαντασία δε βλάπτουν, ειδικά στον γραπτό λόγο.