Γιατί έχασες το αεροπλάνο;

Πραγματικά, η έκπληξη που προκαλεί σε μερικούς ανθρώπους το γεγονός ότι υπάρχουν άλλοι άνθρωποι που χάνουν αεροπλάνα, τρένα και βαπόρια, δεν σταματάει να με εντυπωσιάζει.

Μα γιατί έχασες το αεροπλάνο;;;; Είναι η πιο συνηθισμένη αντίδραση. Γιατί, πώς, δηλαδή τι σου έτυχε; Σίγουρα κάτι πολύ σοβαρό σου συνέβη για να χάσεις το αεροπλάνο. Δηλαδή στο νου μερικών ανθρώπων απλά δε υπάρχει χώρος για λάθη, ανακρίβιες, μπερδέματα, αφηρημάδα, ή κακή οργάνωση χρόνου. Δεν είναι δυνατόν, πως το λένε, να έχεις ξυπνήσει στην ώρα σου, και όμως να χάσεις το αεροπλάνο. Πολύ απλά, απίστευτο.

Είναι σχεδόν αξιαγάπητη αυτή η αντίδραση στην αφέλεια της και στην άκρατη εμπιστοσύνη της στην εύρυθμη λειτουργία του κόσμου. Βέβαια υπάρχουν και οι λιγότερο γλυκούληδες, που θα σε αντιμετωπίσουν σαν υπάνθρωπο επειδή δεν συμβαδίζεις με την αντίληψή τους για την ευταξία και το ορθόν..

Από την άλλοι, υπάρχουν και άνθρωποι που από την επαφή τους με ανθρώπους που χάνουν αεροπλάνα (με ανθρώπους σαν εμένα δηλαδή) δεν εκπλήσσονται, δεν απορούν,  και χωρίς παρατηρήσεις ή απέλπιδες προσπάθειες συνετισμού, η μόνη ερώτηση τους είναι: εντάξει, τελικά, για πότε βρήκες εισιτήριο;

Και γιατί όχι;

Πολλές φορές όταν τελειώνει, η διαφαίνεται έντονα η δυνατότητα ότι πάει να τελειώσει μια φιλική σχέση, έστω και όχι ιδιαίτερα μακροχρόνια πολλοί συγκινούμαστε, και λέμε, όχι δεν πρέπει! Στο όνομα όσων ζήσαμε μαζί, του ότι έχουμε περάσει ωραίες στιγμές, ή κάποιες απλά στιγμές μαζί, δεν πρέπει να χαλάσουμε τη φιλία μας. Πρέπει να είμαστε πολιτισμένοι, είναι κρίμα να τελειώσει όλο το πράγμα με έναν καβγά. Πρέπει να συνεχίσουμε να κρατάμε μια επαφή και να βλεπόμαστε.

Τα λεω γιατί και εγώ τα σκέφτομαι, βασικά τα σκεφτόμουν τις τελευταίες ημέρες που ήρθε (έρχεται;) το τέλος μιας (χαλαρής σε συχνότητα, αλλά έντονης σε στιγμές) φιλίας που είχα δημιουργήσει στην Μαδρίτη. Μα τι κρίμα, σκεφτόμουν, να λήξει έτσι αυτή η γνωριμία των δύο χρόνων, για έναν καβγά, ας κάνω την προσπάθεια να μείνουμε φίλες, έστω και αν δεν θα έχει κάποια ιδιαίτερη συνέχεια αυτή η φιλία.

Και μετά σκέφτηκα: εδώ καράβια χάνονται, βαρκούλες αρμενίζουν. Δηλαδή όχι με την έννοια: υπάρχουν σημαντικότητερα προβλήματα στον κόσμο (εννοείται, πάντα υπάρχουν σημαντικότερα προβλήματα στον κόσμο) αλλά ότι, εδώ έχουν χαθεί μακροχρόνιες και έντονες φιλίες εξαιτίας  καβγάδων, απόστασης, ή ακόμα και θανάτου, εδώ έχεις χωρίσει από ανθρώπους που θεωρούσες ότι δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς αυτούς (γιατί  και η ερωτική σχέση ουσιαστικά μια πολύ δυνατή φιλία είναι) και θα προσπαθήσεις να διατηρήσεις επαφή με μια κοπέλα που ξέρεις ούτε καν δύο χρόνια και που ποτέ δεν ήρθατε πολύ κοντά; Και ένας λόγος παραπάνω να μην προσπαθήσω να διασώσω τη σχέση είναι ότι νομίζω πως ενας καβγάς δεν έρχεται ποτέ από το πουθενά, επειδή έγινε μια παρεξήγηση, ένα τραγικό λάθος. Δείχνει ότι κάπου στη σχέση αυτή υπάρχει μια ρωγμή. Και ίσως είναι μια ρωγμή επιφανειακή, αλλά ίσως και να δείχνει βαθύτερα ρήγματα.

Είναι εντυπωσιακό, πώς παρά το ότι ζούμε -υποτίθεται- σε μια εποχή που φίλοι, γνωστοί, και εραστές έρχονται και φεύγουν με σχετική ευκολία, ταχύτητα και ελαφρότητα, τελικά  επιθυμούμε να διατηρήσουμε στο διηνεκές οποιαδήποτε σχέση είχαμε, έστω και ως βαλσαμωμένο ζώο, για να μην παραδεχθούμε ότι αποτύχαμε. Αποτύχαμε να διατηρήσουμε έναν δεσμό, έναν γάμο, μια φιλία, οτιδήποτε. Αποτύχαμε να αρέσουμε, να είμαστε αγαπητοί, να συγχωρήσουμε, να κάνουμε χρόνο και χώρο στη ζωή μας, να βρούμε τη χρυσή τομή μεταξύ των εγώ μας. Γιατί όμως είναι αποτυχία, και δεν είναι απλά αναγνώριση κάποιων ασυμφιλίωτων διαφορών; Γιατί είναι περισσότερο πολιτισμένο να βγαίνουμε μια φορά το εξάμηνο για έναν καφέ και να προσποιούμαστε ότι νιώθουμε άνετα, από το να παραδεχθούμε ότι βασικά, δεν θέλουμε αυτό το άτομο στη ζωή μας πια. Ισως η παραδοχή του εφήμερου των σχέσεων μας τρομάζει γιατί μας παραπέμπει στο εφήμερο της ίδιας μας της ύπαρξης; Τι είπα τώρα, το ξέρω... είδα και την ταινια με τον Φρουντ και τον Γιουνγκ και επηρεάστηκα.

Πραμγατικά δεν ξέρω τι είναι αυτη η ανάγκη να μην απομακρύνουμε έστω και τους πιο δευτερεύοντες φίλους μας, αν πρόκειται για μια βαθύτερη ανάγκη για σταθερότητα και συνέχεια, αν πρόκειται απλά για καλούς τρόπους και κοινωνικές συνήθειες που έχουμε μάθει -δεν είναι καλό να τσακώνεσαι, δεν είναι καλό να χωρίζεις από φίλους. Εγώ νομίζω ότι με έναν ιδιαίτερα μανιχαιστικό τρόπο, κάθε φορά που τσακώνομαι και χάνομαι με κάποιον, αυτό που με πειράζει τελικά είναι, ότι είναι ακόμα ένας άλλος άνθρωπος με τον οποίο δεν μπορώ να συνεννοηθώ, ακόμα ένας βλάκας, ακόμα ένας εχθρός. Και σε έναν κόσμο που οι περισσότεροι άνθρωποι φαίνονται κακοί ή αδιάφοροι, νιώθω ότι δεν μπορώ να χάσω ακόμα και τους λιγότερο ενθουσιώδεις συμμάχους μου.

Μα, τι θέλουν οι άντρες επιτέλους;

Απάντηση: δεν ξέρω, δεν πιστεύω ότι όλοι άντρες θέλουν τα ίδια πράγματα ούτως ή άλλως, αλλά βασικότερα: με εκνευρίζει η ερώτηση, και οι χιλιάδες απαντήσεις που δίνονται σε βιβλία αυτοβοήθειας, γυναικεία περιοδικά, ταινίες, μεσημεριανές εκπομπές και συζητήσεις με φίλους.

Πρέπει να είσαι αδιάφορη και σκληρή. Οχι, πρέπει να είσαι γλυκιά και υποχωρητική. Πρέπει να είσαι μια το ένα και μια το άλλο για τους τρελάνεις τελείως. Δεν πρέπει να τσακώνεσαι, στους άντρες δεν αρέσουν οι νευρικές γυναίκες. Πρέπει να είσαι διεκδικητική, οι άντρες γουστάρουν τις δυναμικές γυναίκες. Αλλά όχι τόσο ώστε να θίξεις τον ανδρισμό του. Να κάνεις την χαζή για να νιώθει ανωτερός σου. Μη σε περάσει και για βούρλο όμως. Να μην γκρινιάζεις. Αλλά να το λες αν κάτι σε ενοχλεί. Να είσαι ερωτική αλλά όχι λυσσάρα. Να μην το κάνεις αμέσως μαζί του, αλλά μην αργήσεις και πολύ και βαρεθεί να περιμένει. Να μην έχεις απαιτήσεις να είναι ωραίος, ούτε να έχει καλό σώμα, αυτό είναι επιφανειακό. Εσύ όμως, πρέπει να διατηρείσαι, μην αφεθείς. Αν σε κερατώσει, δεν πειράζει, αν τον κερατώσεις εσύ όμως, μαύρο φίδι που σ'εφαγε. Τελικά όμως "οι τσούλες και οι τρελές έχουν τις τύχες τις καλές".

Με λίγα λόγια, πάρτο αυγό και κούρευτο. Το ενοχλητικό σε όλα αυτά, είναι ότι η ευθύνη για το ξεκίνημα και τη διατήρηση της σχέσης, μετατίθεται τελικά,  και αντίθετα με την κυριαρχη άποψη που θέλει τους άντρες να είναι οι αρχηγοί γενικώς, στις γυναίκες. Εμείς πρέπει να μάθουμε τι να κάνουμε για να αρέσουμε στους άντρες. Δεν υπάρχουν αντίστοιχα "πρέπει" και στερεότυπα για τους άντρες θα μου πείτε; Ναι, αλλά είναι πολύ λίγα, και συγκεκριμένα, έχουν να κάνουν κυρίως με το πως θα πηδηχτείς, όχι με το πως θα αρχίσεις και θα συνεχίσεις μια συντροφική σχέση, που είναι και μάλλον πιο σημαντικό, μακροπρόθεσμα, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδ..

Γιατί αυτό; Πρώτον εξαιτίας της αντίληψης, που θεωρώ εξίσου άδικη για γυναίκες και άντρες, ότι τους άντρες ενδιαφέρει μόνο το σεξ, ενώ τις γυναίκες η σχέση, ο γάμος και τα μωρά. Εξου και όλες οι στεροτυπικες αναπαραστάσεις σε ανέκδοτα, ταινίες κλπ. της γυναίκας που προσπαθεί να "τον τυλίξει" και του άντρα που προσπαθεί "να την ρίξει στο κρεβάτι". Υπάρχει κάποια αλήθεια πίσω από αυτά τα στερεότυπα; Κατά τη γνώμη μου, η αλήθεια είναι ότι ιστορικά και από τότε που υπάρχει ο θεσμός του γάμου, οι γυναίκες, εφόσον δεν είχαν καμία θεσμική ή οικονομική εξουσία και δεν μπορούσαν καν να δουλέψουν, φυσικά και αναζητούσαν τον γάμο, μιας και πραγματικά δεν υπήρχε άλλος τρόπος, όχι μόνο να έχουν κάποια κοινωνική υπόσταση, αλλά βασικά, να έχουν να φάνε! Υπάρχουν και κάποιες θεωρίες εξελικτικής ψυχολογίας για το ότι οι γυναίκες θέλουν κάποιον προστάτη για τα παιδιά τους, και οι άντρες θέλουν να μοιράσουν τον σπόρο τους, αλλά βασικά, και επιστημονικά, δεν έχουν αποδειχθεί ποτέ.


Οπως και να έχει, ζούμε σε μια κοινωνία, ευτυχώς, που μια γυναίκα μπορεί να ζήσει μια καλή ζωή, και χωρίς να παντρευτεί, αν αυτό θέλει, και δεν χρειάζεται ούτε οικονομικό τροφοδότη ούτε προστάτη. Παρόλα αυτά, εννοείται ότι συνήθειες και αντιλήψεις αιώνων, δεν άλλάζουν επειδή τα τελευταία 30 χρόνια, σε μια γωνιά του πλανήτη, οι γυναίκες της μεσαίας και ανώτερης τάξης έχουν κι άλλες επιλογές εκτός του γάμου. Μέχρι να αλλάξουν τα πράγματα, θα συνεχίσουν να μας ζαλίζουν με όλα αυτά τα εκατομμύρια, καταπιεστικά, άδικα και αντιφατικά πράγματα που πρέπει να κάνουμε για να κρατήσουμε τον άντρα μας,  και θεός φυλάξει, να μη μείνουμε μόνες ή ανύπαντρες.

Γράμματα στον κανέναν

Παλιότερα, όταν έγραφα μέηλ στους φίλους μου και δε μου απαντούσαν, έκανα τη δύσκολη, και δεν του ξαναέστελνα και εγώ, μέχρι να απαντήσουν. Τώρα, δεν ξέρω τι συμβαίνει, ή η δική μου ζωή είναι πολύ βαρετή, ή απλά είμαι μακριά, αλλά έχω χάσει κάθε ίχνος αυτοσυγκράτησης. Απλά θέλω να μιλήσω με κάποιον παλιό καλό φίλο, δεν υπάρχει κανένας εδώ, οπότε ακόμα και αν δεν μου έχουν απαντήσει ακόμα στο προηγούμενο μέηλ, γράφω και άλλο. Κατευθείαν, χωρίς εισαγωγές, συνεχίζω, λες και έχει υπάρξει κάποιος διάλογος, ενώ στην ουσιά είναι ένας  μονόλογος. Εγώ τα γράφω, εγώ τα διαβάζω, και μετά ξαναγράφω στον εαυτό μου πάλι, για να του πω τις εξελίξεις από την προηγούμενη φορά που τα είπαμε.
Τι σκέφτονται οι φίλοι μου για τα γράμματα αυτά δεν ξέρω, και απόδειξη του ότι μάλλον για τον ευατό μου τα γράφω, είναι ότι δε με νοιάζει. Συνεχίζω, χωρίς ερωτήσεις, χωρίς απαιτήσεις, χωρίς αναμονή απάντησης, να γράφω.

Gary, θυμήσου, είμαστε μαζί σου

Καλά είναι λίγο παθέτικ το γεγονός ότι το μόνο πράγμα που με ενθουσιασε να γράψω κάτι στο  μπλογκ είναι η είδηση ότι ο πρώην αγαπημένος Gary Oldman σκίζει με την ταινία Tinker, Tailor, Soldier, Spy, βασισμένη σε κατασκοπικό μυθιστόρημα του John le Carré, αλλά εντάξει, ο καθένας όπως τη βρίσκει.

Ακούγεται ότι μπορεί και να πάρει Όσκαρ, όχι ότι τα Όσκαρ είναι η απόδειξη ότι κάποιος είναι καλός ηθόποιος, αλλά είναι μια καταξίωση, και για να είμαι ειλικρινής... δεν ξέρω αν ο Gary την αξίζει... Χα! Πως σας φαίνεται αυτό; Ο Oldman (τώρα σοβαρεύομαι) είναι ένας απίστευτα ταλαντούχος ηθοποιός, ο οποίος στα ξεκινήματα του είχε χαρακτηριστεί και ως ο καλύτερος ηθοποιός της γενιάς του. Για να θυμηθούμε οι παλιοί (και να μαθαίνουμε οι νεώτεροι) ο Gary ξεκίνησε από την Αγγλία, με καταπληκτικές ερμηνείες στο Sid and Nancy (1986),  το Prick Up Your Ears (1987) και το Rosencrantz & Guildenstern Are Dead (1990).

Ο Gary στις δόξες του

Υστερα πήγε στην Αμερική (το οποίο ήταν και μάλλον η καλλιτεχνική καταστροφή του τελικά, αλλά ας μη προτρέχουμε) και έπαιξε στο State of Grace (1990), όπου εκεί τον είχα δει και εγώ παιδόυλα και είχα πάθει αυτό που λέμε ντου-βρου-τζά. Για να καταλάβετε, είδα την ταινία άλλες τρεις φορές στο σινεμά, με τρεις διαφορετικές φίλες, στις οποίες έλεγα κάθε φορά ότι την έβλεπα για πρώτη φορά γιατί ντρεπόμουν να πω την αλήθεια, και άπειρες φορές σε βίντεο. Ακόμα θυμάμαι όλες τις ατάκες του, και ο Gary είχε δεύτεροτριτο ρόλο εκεί. Οχι, δεν είμαι ψυχάκιας. Αλλά η ταινία ήταν καλή και αυτός ήταν καταπληκτικός. Εχω και αδυναμία σε αλκοολικούς με λαδωμένο μαλλί που φοράνε φόρμα και περφέκτο χωρίς μπλουζάκι, και συνδυάζουν με τον δικό τους ιδιαίτερο τρόπο την ηλιθιότητα με την παράνοια. Μάλλον και ο Κόπολα έχει ίδια γούστα με μένα, γιατί είδε τον Gary εκεί, και που τον πήρε λέτε; Ναι, στο Dracula (1992), όπου πάλι ο Gary είναι θεός, και μάλλον είναι και η πρώτη και τελευταία φορά (μέχρι τώρα τουλάχιστον) όπου είχε πρωταγωνιστικό ρόλο σε ταινία με εμπορική επιτυχία και κριτική αποδοχή. Παρά τα ελλατωματάκια της ταινίας, αγαπώ και επίσης ξέρω όλες τις ατάκες απ'έξω. I... have crossed...oceans of time... to find you... Επίσης αυτή η ταινία ήταν η πρώτη φορά, αν δεν κάνω λάθος, που ο Δράκουλας είναι ερωτευμένος με την Μίνα, δεν είναι δηλαδή απλά ένα σεξομανές τέρας. Νομίζω ότι από εκεί ξεκίνησε και ο νέος τύπος των ευαίσθητων/βασανισμένων βρυκολάκων, με πρώτο μιμητή την εκπληκτική σειρά Buffy the Vampire Slayer, και μετά (μακριά από εμάς) τις ταινίες Λυκόφως, και ένα σωρό άλλες τηλεοπτικές σειρές.

Για να γυρίσω όμως στο θέμα μου. Μετά τον Δράκουλα αγαπητοί φίλοι... το χάος. Και μην ακούσω τίποτα για τα καραγκιοζιλίκια του Gary στο True Romance (1993), το Léon (1994) και το The Fifth Element (1997). Ταινίες που είχαν σχετική επιτυχία, αλλά ο Gary είχε τυποποιηθεί πλέον σε ρόλους του sidekick ψυχάκια, που καμία σχέση δεν είχαν με το βάθος (τι είπα τώρα...) των παλιότερων ερμηνειών του. Μόνη φωτεινή εξαίρεση, αν και δεν το είδε κανένας, το The Contender (2000). Μετα, ακόμα χειρότερα. Την δεκαετία του 2000 είχε εξαφανιστεί σχεδόν τελείως, για να καταλάβετε τον είχα δει σε μια δευτεράντζα straight-to-video ημι-τσόνα, δεν έχω λόγια. Και δεν έπαιζε καν στις σκηνές πορνό, δηλαδή πλήρης αποτυχία. Εκεί πραγματικά είχα σκεφτεί ότι η κάριέρα του έχει πάει εντελώς για φούντο, κρίμα το παιδί. Τι παιδί δηλαδή, που τα είχε τα χρονάκια πλέον. Κάπου πρέπει να έκανε και αυτός κάτι λάθος, δεν μπορεί δηλαδή να είναι τόσο χάλια το σύστημα του Χόλιγουντ που να χαράμισε έναν τέτοιον ηθοποιό.

Ενιγουεειιιι. Τελευταία οι ελπίδες μου είχαν αναπτερωθεί, γιατί  τον έβλεπα σε δεύτερους ρόλους, μεν, μη τυποποιημένους δε.. Κάτι το Μπατμαν (βαριέμαι να βάλω λινκ, χα, αυτό το ξέρουμε όλοι εντάξει) κάτι ο Χάρι Πότερ, λες να ίσιωσε το πράγμα σκέφτηκα; Γιατί τον σκεφτόμουν εγώ τον Gary, δεν τον είχα ξεγράψει, παρά τις άθλιες ταινίες του. Και να τα μας λοιπόν στην Βενετία, σε πρωταγωνιστικό ρόλο, σε ταινία που έχει πάρει καλές κριτικές. Ποτέ δεν κατάλαβα τι πήγε ακριβώς στραβά την σταδιοδρομία του, και όπως και είπα παραπάνω, δεν ξέρω αν του αξίζει κάποια αναγνώριση τύπου Όσκαρ, δεδομένου ότι πλάκα πλάκα μόνο σε πέντε-έξι καλές ταινίες έχει παίξει  στη ζωή του. Αλλά δεν ξέρεις ποτέ, μπορεί να ξεκινάει μια νέα καριέρα για τον Gary τώρα, μακάρι.
Η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία.

Ο Gary τώρα

τότε και τώρα

Τώρα
Με μπερδεύεις τώρα
Όπως με μπέρδευες πάντα
Είσαι όμορφος τώρα
Όπως ήσουν πάντα
Είσαι μακριά τώρα
Πιό μακριά απ' όλους
Σε σκέφτομαι τώρα
Τόσο όσο δε σε σκέφτηκα ποτέ
Τώρα
Που δεν υπάρχεις